Ministar Žigmanov čestitao romskoj nacionalnoj manjini 5. novembar, Svetski dan romskog jezika

Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog Tomislav Žigmanov, čestitao je predsedniku Nacionalnog sveta romske nacionalne manjine Daliboru Nakiću i svim pripadnicima romske nacionalne manjine u Republici Srbiji Svetski dan romskog jezika, 5. novembar.

Svetski dan romskog jezika ustanovljen je na Generalnoj konferenciji UNESKO-a 2015. godine, sa ciljem podizanja svesti o važnosti jezika kao dela identiteta jednog naroda, te suočavanja sa izazovima koji prete očuvanje lingvističkog i kulturnog identiteta romske zajednice širom sveta.

Romski jezik pripada indoariskoj grupi indoevropskih jezika i vodi poreklo iz severne Indije. Tokom vekova migracija iz Indije prema Evropi i ostalim delovima sveta, romski jezik je razvio više od 60 dijalekata i pretrpeo uticaje jezika sa kojima je dolazio u kontakt kao što su persijski, grčki, slovenski, romanski i germanski jezici. Najčešći dijalekti kojima govore Romi u Republici Srbiji su gurbetski, arlijski i tamarski. Procenjuje se da romskim jezikom govori nekoliko miliona ljudi širom sveta, a danas je prepoznat kao važan element kulturnog identiteta romske zajednice.

Romska nacionalna zajednica u Srbiji je jedna od najbrojnijih i prema poslednjem popisu stanovništva iz 2022. godine, broji 131. 936 pripadnika. Romi u Srbiji imaju pravo na svoj jezik i pismo, a deca romske nacionalnosti mogu da ga uče u školi kao izborni predmet. Najviše Roma živi u Pčinjskom, Jablaničkom, Nišavskom, Južnobačkom i Južnobanatskom okrugu, dok ih je, od gradova i opština, najviše u Beogradu, Požarevcu, Leskovcu i Nišu.

O pravima, jeziku, kulturi i tradiciji, kao i očuvanju identiteta romskog stanovništva, brine samoupravno telo, Nacionalni savet romske nacionalne manjine u Republici Srbiji, te kulturni centri čiji je osnivač Nacionalni savet. Pored Nacionalnog saveta, kulturu i tradiciju romske zajednice, uz korišćenje specifične umetnosti koje romska zajednica uvažava, razvija i ERIAK (Evropski romski centar za umetnost i kulturu).

Domaćin centralne manifestacije obeležavanja Svetskog dana romskog jezika ove godine je Grad Kragujevac, gde će u Knjaževsko-srpskom teatru biti izvedena monodrama „Sama“ i koncert Velikog narodnog orkestra pod upravom Nenada Milanovića Pegija.

Republika Srbija kroz normativne akte, kao što je Strategija za socijalno uključivanje Roma i Romkinja u Republici Srbiji za period 2022-2030. godine i prateći Akcioni plan, nastoji da poboljša položaj i integriše u društvo ovu i dalje često marginalizovanu društvenu grupu kroz različite mere integracije, uključujući programe podrške u obrazovanju i zapošljavanju.

Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog i Vlada Republike Srbije  nastaviće posvećeno da rade na podršci romskoj nacionalnoj zajednici u cilju veće integracije i boljih uslova za život, rast i razvoj svih njenih pripadnika.