Ministar Žigmanov čestitao praznik mađarskoj nacionalnoj manjini, 23. oktobar
Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog u Vladi Republike Srbije Tomislav Žigmanov čestitao je predsedniku Nacionalnog saveta mađarske nacionalne manjine Arpadu Fremondu i svim pripadnicima mađarske nacionalne zajednice u Srbiji nacionalni praznik, 23. oktobar, Dan početka revolucije i oslobodilačke borbe 1956. godine.
Ovaj praznik proslavlja se u pomen na ustanak mađarskog naroda protiv sovjetske dominacije i tadašnje komunističke vlade u Mađarskoj. Tog dana u Budimpešti, na hiljade studenata i radnika izašlo je na ulice tražeći demokratske reforme, povlačenje sovjetskih trupa, slobodu govora i političkih zatvorenika.
Protesti su ubrzo prerasli u masovni pokret, a situacija se zaoštrila kada je mađarska policija otvorila vatru na demonstrante, što je dovelo do oružanog sukoba. Ustanici su uspeli da privremeno preuzmu kontrolu nad delovima Budimpešte i formiraju novu vladu pod vođstvom Imre Nađa, koji je obećao uvođenje reformi i izlazak Mađarske iz Varšavskog pakta.
Međutim, sovjetska vlast je ubrzo reagovala, šaljući tenkove i vojsku kako bi ugušila ustanak. Do sredine novembra 1956. godine, revolucija je bila slomljena, a hiljade Mađara su poginuli u borbama ili su kasnije bili uhapšeni i pogubljeni, dok su mnogi pobegli iz zemlje. Tadašnje jugoslovenske vlasti primile su više od 20.000 izbeglica iz Mađarske. Iako je revolucija na kraju ugušena, ona je ostala snažan simbol borbe za slobodu.
Koliko je ovo važan datum u mađarskoj istoriji, pokazuje i činjenica da je Treća Mađarska Republika proglašena baš 23. oktobra, 1989. godine, a nova, demokratski izabrana Skupština je 23. oktobar i zvanično proglasila državnim praznikom.
Mađarska nacionalna manjina je najbrojnija i najbolje integrisana nacionalna manjina u Republici Srbiji. Tome doprinose dobro organizovane institucije ove nacionalne manjine kao i visok nivo političke participacije u javnoj vlasti. Prema popisu stanovništva iz 2022. godine, u Srbiji živi 184.442 Mađara. Najveći broj živi u AP Vojvodina i u većini su rimokatoličke veroispovesti.
Obrazovanje na mađarskom jeziku prisutno je od vrtića do fakultetskog nivoa. Mađari u Srbiji imaju svoj dnevni list „Mađar So“ (Mađarska reč), i celodnevne radio i televizijske programe na maternjem jeziku, a oblast kulture je najrazvijenija od svih manjinskih zajednica. Službena upotreba mađarskog jezika i pisma postoji na teritoriji cele AP Vojvodina. O svemu tome brine Nacionalni savet mađarske nacionalne manjine u Republici Srbiji, a političku artikulaciju interesa sprovodi najjača politička stranka, Savez vojvođanskih Mađara.
Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog i ovom prilikom ističe da Vlada Republike Srbije, i svi nivoi vlasti, nastavljaju i dalje posvećeno da rade na obezbeđivanju svih potrebnih preduslova kako bi pripadnici nacionalnih manjina u Republici Srbiji uspešno nastavili da razvijaju svoje nacionalne institucije i perspektivu svoje zajednice.
