Ministar Žigmanov čestitao Slovenački kulturni dan – Prešernov dan
Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog Tomislav Žigmanov čestitao je predsedniku Nacionalnog saveta slovenačke nacionalne manjine Saši Verbiču i svim pripadnicima slovenačke nacionalne zajednice u Republici Srbiji njihov praznik – Slovenački kulturni dan – Prešernov dan.
Ovaj praznik, posvećen proslavi slovenačke kulture i umetnosti, obeležava se 8. februara, na godišnjicu smrti velikog slovenačkog pesnika Franca Prešerna (1800 – 1849). Prešern se smatra najznačajnijim slovenačkim pesnikom i predstavnikom romantizma. Njegova poezija odigrala je ključnu ulogu u oblikovanju slovenačkog jezika i književnosti, a njegova pesma „Zdravica“, napisana 1844, nacionalna je himna Slovenije.
Prema podacima Popisa stanovništva iz 2022. godine, u Republici Srbiji živi 2.829 pripadnika slovenačke nacionalne manjine. Većina je nastanjena u Beogradu i AP Vojvodini, najviše u Novom Sadu.
Slovenci u Srbiji organizovani su kroz brojna udruženja posvećena očuvanju njihovog nacionalnog identiteta. Svoj Nacionalni savet izabrali su prvi put 2010. godine. Savet izdaje časopis „Slovenika“, posvećen kulturi, nauci i obrazovanju, koji izlazi na slovenačkom i srpskom jeziku.
Takođe, pripadnici slovenačke nacionalne manjine u Republici Srbiji organizovani su i u većem broju udruženja: Društvo Slovenaca „Sava“ iz Beograda, Slovenačka kulturna zajednica Timočke krajine „Ivan Cankar“ iz Zaječara, Slovenačka kulturna zajednica „France Prešern“ iz Niša, Slovenačka kulturna zajednica „Jernej Kopitar“ iz Kragujevca, Društvo Slovenaca „Planika“ iz Zrenjanina, Slovenačko udruženje Rasinskog okruga „Lipa“ iz Kruševca, Društvo Slovenaca „Kredarica“ iz Novog Sada, Slovenačka kulturna zajednica „Mura“ iz Negotina itd.
Od školske 2018/2019. godine, u obrazovni sistem Republike Srbije uveden je izborni program Slovenački jezik sa elementima nacionalne kulture za one učenike koji žele da uče jezik na jeziku svoje nacionalne manjine. Slovenački jezik izučava se u Republici Srbiji na Univerzitetu u Beogradu, na Filološkom fakultetu u okviru Katedre za srpsku književnost sa južnoslovenskim književnostima i na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu kao izborni predmet.
Informisanje pripadnika slovenačke nacionalne manjine na maternjem jeziku odvija se putem biltena koje izdaju udruženja Slovenaca iz Beograda, Vršca, Niša i Novog Sada. Osim toga, informisanje i promocija aktivnosti slovenačkih kulturno-umetničkih udruženja i slovenačke kulture u Srbiji se ostvaruje i putem internet platforme Slokult.info.
Ministarstvo za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog i Vlada Republike Srbije ostaju posvećeni podršci nacionalnim manjinama u Srbiji, stvarajući uslove za dalji razvoj njihovih institucija i očuvanja identiteta manjinskih zajednica.
