Ministar Žigmanov čestitao praznik hrvatskoj nacionalnoj manjini, dan rođenja bana Josipa Jelačića
Ministar za ljudska i manjinska prava i društveni dijalog u Vladi Republike Srbije Tomislav Žigmanov čestitao je predsednici Nacionalnog saveta hrvatske nacionalne manjine Jasni Vojnić i svim pripadnicima hrvatske zajednice u Republici Srbiji njihov praznik, 16. oktobar, Dan rođenja bana Josipa Jelačića.
Ban Josip Jelačić rođen je u Petrovaradinu, 16. oktobra 1801. godine i Hrvati ga smatraju jednim od svojih najvećih nacionalnih junaka. Društveno i političko delovanje bana Jelačića imalo je brojne pozitivne posledice, ne samo za Hrvate, nego je bilo korisno i za srpski narod, te zbog toga predstavlja svetlu tačku u odnosima Srba i Hrvata i zaslužuje zajedničko dostojno poštovanje. Deo rodne kuće bana Jelačića u Petrovaradinu, zahvaljujući financijskoj podršci državnog vrha na čelu sa, tada premijerom, Aleksandrom Vučićem, otkupljen je 2018. godine i poklonjen Nacionalnom savetu hrvatske nacionalne manjine na korišćenje, a u toku je njezina obnova.
Prema poslednjem popisu stanovništva iz 2022. godine, u Republici Srbiji živi 39.107 pripadnika ove nacionalne manjine, koja beleži jedan od najvećih demografskih padova u RS. Tri četvrtine Hrvata živi u AP Vojvodina, a jedan značajan broj u Beogradu i nekim drugim većim gradovima u Srbiji. Grad Subotica njihov je obrazovni, kulturni i politički centar. Najveći deo Hrvata je rimokatoličke veroispovesti.
Tokom istorije, Hrvati u Srbiji su sačuvali nacionalni identitet, u SFRJ su imali status konstitutivnog naroda, a dobijanjem statusa nacionalne manjine 2002. godine uspeli su da uspostave značajnu manjinsku nacionalnu infrastrukturu. U junu prošle godine u Subotici je uz prisustvo tada predsednice Vlade Srbije Ane Brnabić i premijera Hrvatske Andreja Plenkovića otvorena „Hrvatska kuća – Matica“ u kojem je sedište Nacionalnog saveta hrvatske nacionalne manjine, zavoda za kulturu vojvođanskih Hrvata i redakcije „Hrvatske riječi“. Pripadnik hrvatske zajednice, akademik Ivan Gutman je i ove godine najistaknutiji naučnik iz Srbije, prema prestižnoj listi istraživača iz čitavog sveta Univerziteta Stenford.
Hrvatska zajednica u Srbiji najviše se razvija na polju kulture, sa više od 40 društava, 30-ak objavljenih knjiga godišnje, a imaju i naučni i časopis za književnost. O informisanju na hrvatskom jeziku brine nedeljnik „Hrvatska riječ“, 15-o minutni dnevni informativni program na Radio-televiziji Vojvodina, dve polusatne emisije nedeljno na Trećem programu Radio Novog Sada, te nekoliko listova u okviru Katoličke crkve i kulturnih društava. Obrazovanje se odvija od vrtića do srednje škole, u nekoliko škola na teritoriju Grada Subotice i Bačkog Monoštora, a službena upotreba hrvatskog jezika i pisma je u institucijama AP Vojvodine, Gradu Subotica i 15-ak naseljenih mesta. O svemu tome brine Nacionalni savet hrvatske nacionalne manjine u Republici Srbiji, a političku artikulaciju interesa provodi najjača politička stranka Demokratski savez Hrvata u Vojvodini.
Vlasti u Republici Srbiji, Autonomnoj pokrajini Vojvodini te jedinicama lokalne samouprave i dalje će posvećeno raditi na obezbeđivanju svih potrebnih preduslova – od dosledne primene zakona, preko materijalno-finansijskih sredstava do manjinskih senzitivnih politika – kako bi Hrvati u Republici Srbiji uspešno nastavili razvijati svoje nacionalne institucije, čuvali i razvijali svoj nacionalni identitet te gradili perspektivu pripadnika ove zajednice.
